Alarmowanie i ostrzeganie o zagrożeniach oraz postępowanie po ich ogłoszeniu

INFORMATOR O POWSZECHNEJ SAMOOBRONIE LUDNOŚCI
Alarmowanie i ostrzeganie o zagrożeniach oraz postępowanie po ich ogłoszeniu

1. Systemy wykrywania, alarmowania i ostrzegania wykorzystywane w obronie cywilnej

Jednym z przedsięwzięć obrony cywilnej jest organizacja systemów alarmowych, które mają ostrzegać ludność przed grożącym niebezpieczeństwem napadu z powietrza oraz skażeniem promieniotwórczym i chemicznym, a także o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska w celu umożliwienia jej odpowiedniego zareagowania. Do ogłaszania i odwoływania alarmów wykorzystuje się:

• syreny wchodzące w skład centralnych systemów alarmowych,
• rozgłośnie radiowe i ośrodki telewizyjne,
• radiowęzły radiofonii przewodowej,
• syreny nie włączone do systemów alarmowych (zakładów pracy, ochotniczych straży pożarnych itp.),
• system SISMS (powiadamianie za pomocą sms)
• zastępcze środki alarmowania (syreny ręczne, gongi, dzwony kościelne, pojazdy z urządzeniami nagłaśniającymi itp.).

2. Rodzaje alarmów, komunikatów ostrzegawczych oraz metod ich ogłaszania

3. Postępowanie po ogłoszeniu sygnałów alarmowych i komunikatów ostrzegawczych

Po usłyszeniu alarmu powietrznego:

1. Osoby znajdujące się w domu powinny:
   • ubrać się,
   • wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne i gazowe oraz wygasić ogień w piecu;
   • zamknąć okna i zabezpieczyć mieszkanie,
   • zabrać dokumenty osobiste, zapas żywności, indywidualne środki ochrony, przed skażeniami, środki opatrunkowe oraz w miarę potrzeb i możliwości latarkę elektryczną, koc, odbiornik radiowy (na baterie) z zakresem fal UKF itp.,
   • zawiadomić o alarmie sąsiadów (mogli nie usłyszeć sygnetu alarmowego),
   • pośpiesznie udać się do najbliższego schronu lub ukrycia.
2. Osoby znajdujące się w zakładzie pracy, szkole lub miejscu publicznym powinny:
   • przerwać pracę (wyłączyć maszyny i urządzenia), naukę, udział w imprezie, podróży,
   • udać się do najbliższego schronu lub ukrycia,
   • pomagać słabszym, chorym i ułomnym,
   • podporządkować się ściśle poleceniom służb porządkowych obrony cywilnej.
3. Prowadzący pojazdy mechaniczne lub konne po usłyszeniu sygnału alarmu powietrznego  powinni je zatrzymać. Pojazdy należy ustawić tak, aby nie blokowały ciągów komunikacyjnych i wejść do oznakowanych ukryć. Obsługa pojazdów i pasażerowie powinni udać się do najbliższego ukrycia. Z pojazdów konnych należy wyprząść konie i uwiązać je za trwałymi osłonami.

Po usłyszeniu sygnału alarmu o skażeniach:

1. Należy wykonać następujące czynności:
   • postępować jak po ogłoszeniu alarmu powietrznego, ponadto:
   • nałożyć indywidualne środki ochrony (maskę przeciwgazową lub środek zastępczy – w razie ich braku stosować do ochrony dróg oddechowych tampony zwilżone wodnym roztworem sody oczyszczonej),
   • nie zbliżać się do rejonu awarii,
   • stosować się do informacji przekazywanych w komunikatach, głównie środkami nagłaśniającymi umieszczonymi na samochodach,
   • udać się do najbliższego ukrycia i przebywać w nim do chwili odwołania alarmu.
2. Osoby przebywające na otwartej przestrzeni powinny:
   • zwrócić uwagę na kierunek wiatru (obserwować unoszące się dymy, pary),
   • opuścić zagrożony rejon (prostopadle do kierunku wiatru) stosując się do poleceń zawartych w komunikatach przekazywanych przez ruchome środki nagłaśniające,
   • udać się do najbliższych budynków mieszkalnych lub publicznych.
3. Osoby przebywające w pomieszczeniach, które z jakichkolwiek przyczyn przed wystąpieniem skażenia nie zdążyły wyjść z rejonu zagrożenia powinny:
   • włączyć odbiornik radiowy lub telewizyjny na jedno z pasm lokalnych, zastosować się do przekazywanych komunikatów i poleceń,
   • pozostać w pomieszczeniach, zamknąć i uszczelnić mokrym papierem lub szmatami drzwi, okna i otwory wentylacyjne, przebywać w miarę możliwości w pomieszczeniach środkowych,
   • osoby posiadające maski przeciwgazowe powinny je założyć,
   • do chwili odwołania alarmu lub zarządzenia ewakuacji nie opuszczać uszczelnionych pomieszczeń, nie przebywać w pobliżu okien i innych otworów wentylacyjnych,
   • powstrzymywać się od spożywania posiłków, palenia tytoniu oraz prac wymagających wysiłku a więc dużego zapotrzebowania na tlen,
   • wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne (oprócz radia i telewizora), wygasić ogień w piecu,
   • do ochrony dróg oddechowych stosować zwilżoną w wodzie lub w wodnym roztworze sody oczyszczonej chusteczkę, tampon z gazy, ręcznik itp.

Uprzedzenie o zagrożeniu skażeniem lub zakażeniem

Po usłyszeniu uprzedzenia o zagrożeniu skażeniami lub zakażeniami należy:

• sprawdzić posiadane indywidualne środki ochrony,
• sprawdzić zabezpieczenie posiadanych zapasów żywności, wody, paszy,
• sprawdzić szczelność przygotowanych pomieszczeń dla ludzi i zwierząt,
• jeśli nie ma innych zleceń – udać się do (pomieszczeń ochronnych) ukryć,
• przestrzegać ogłaszanych zarządzeń oraz wykonywać polecenia organów i służb obrony cywilnej,
• postępować zgodnie z poleceniami i zaleceniami Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Po usłyszeniu sygnału odwołania alarmu należy w sposób zorganizowany opuścić ukrycie (schron).

Uprzedzenie o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska

1. Po usłyszeniu uprzedzenia o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska należy:
   • zachowywać się spokojnie, przeciwdziałać panice i lękowi, ściśle wykonywać zarządzenia służb porządkowych,
   • stosować się do zaleceń i informacji przekazywanych w komunikatach,
   • nie zbliżać się do rejonu objętego klęską żywiołową i zagrożeniem środowiska.
2. Osoby przebywające na terenie otwartym powinny opuścić zagrożony rejon stosując się do poleceń zawartych w komunikatach przekazywanych przez ruchome środki nagłaśniające.
3. Osoby przebywając w pomieszczeniach należy włączyć odbiornik radiowy lub telewizyjny na jedno z pasm lokalnych, zastosować się do przekazywanych komunikatów i poleceń.

Odwołanie alarmu

Po usłyszeniu sygnału odwołania alarmu należy:

• opuścić ukrycie (schron),
• w przypadku wystąpienia skażeń poddać się zabiegom sanitarnym,
• przeprowadzić dezaktywację (w przypadku skażeń promieniotwórczych) lub odkażania (w przypadku skażeń chemicznych) żywności, sprzętu, zwierząt gospodarskich, paszy oraz pozostałego mienia,
• przewietrzyć dokładnie wszystkie pomieszczenia,
• przeprowadzić dezaktywację lub odkażenie odzieży, w której wykonano wymienione zabiegi, poddać się ponownie zabiegom sanitarnym,
• stosować się ściśle do poleceń organów i służb obrony cywilnej,
• w przypadku zakażenia biologicznego stosować się ściśle do zasad profilaktyki przeciwepidemicznej ustalonych przez jednostki służby zdrowia.