Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków obchodzony jest od 1983 roku w większości krajów świata. Ustanowiony został przez Międzynarodową Radę Ochrony Zabytków (ICOMOS) i wpisany przez UNESCO do rejestru ważnych imprez kulturowych o znaczeniu światowym. Na całym świecie święto to obchodzone jest 18 kwietnia.
Głównym celem Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków jest uświadomienie wagi problematyki dziedzictwa kulturowego oraz przybliżenie wiedzy o dziedzictwie narodowym. W Polsce celem obchodów jest prezentowanie zabytków o wyjątkowym znaczeniu dla dziedzictwa światowego i bogatej spuścizny kulturowej w kraju. Elementem Dnia Ochrony Zabytków w Polsce jest wyróżnienie osób, które w szczególny sposób przyczyniły się do ochrony zabytków z różnych dziedzin.
Polska jest krajem o bogatej tradycji i aktywnie dbającym o ich ochronę. Jest nie tylko jednym z pierwszych Państw-sygnatariuszy Konwencji dziedzictwa światowego, ale jednocześnie jednym z czołowych reprezentantów na Liście Światowego Dziedzictwa. Zostały na nią wpisane między innymi takie obiekty jak:
- Stare Miasto w Krakowie
- Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni
- Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940-1945),
- Puszcza Białowieska
- Stare Miasto w Warszawie,
- Stare Miasto w Zamościu,
- Średniowieczny zespół miejski Torunia,
- Zamek krzyżacki w Malborku,
- Kalwaria Zebrzydowska: manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy
- Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy
- Drewniane kościoły południowej Małopolski Binarowa, Blizne, Dębno, Haczów, Lipnica Murowana, Sękowa,
- Park Mużakowski,
- Hala Stulecia we Wrocławiu,
- Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat,
- Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku w Tarnowskich Górach oraz system gospodarowania wodami podziemnymi.
Główne obchody Dnia Zabytków w Polsce odbywają się w Krakowie, Toruniu, Warszawie i innych obiektach z Listy Unesco. Małe, kameralne uroczystości odbywają się w kilkudziesięciu mniejszych ośrodkach, poczuwających się do troski o zachowanie zabytków. Zainteresowanych tematyką zabytków odsyłamy do:
- portalu https://zabytek.pl/pl (przejście do zewnętrznego serwisu i otwarcie nowej zakładki), który w nowoczesny sposób udostępnia informacje o polskich zabytkach wraz z ich opisami, zdjęciami, innymi zasobami cyfrowymi;
- oraz portalu Narodowego Instytutu Dziedzictwa https://mapy.zabytek.gov.pl/nid/ (przejście do zewnętrznego serwisu i otwarcie nowej zakładki)
Opracowanie: MCKCiE