Już po raz drugi uczniowie Szkoły Podstawowej nr 2 w Grybowie włączyli się w akcje Ministerstwa Edukacji Narodowej „Szkoła pamięta”. Celem tej inicjatywy było zwrócenie uwagi młodych ludzi na potrzebę pielęgnowania pamięci o ważnych wydarzeniach historycznych i bohaterach narodowych, a także tych, którzy zapisali się w historii naszego miasta i regionu.
Przypominanie ocala od zapomnienia, kształtuje wartości i prawidłowe postawy patriotyczne w społeczeństwie. Słowa zawarte w utworze „Biały krzyż” Czerwonych Gitar idealnie pasują do tej inicjatywy.
Jak myśl sprzed lat
Jak wspomnień ślad
Wraca dziś pamięć o tych
Których nie maŻegnał ich wieczorny mrok
Gdy ruszali w bój, gdy cichła pieśń
Szli by walczyć o twój dom
Wśród zielonych pól, o nowy dzień
W ramach akcji uczniowie wzięli udział w lekcji multimedialnej, poświęconej miejscom pamięci walk o niepodległość na terenie Grybowa, a także przygotowali prezentację ma temat bohaterów ziemi grybowskiej, tych znanych, jak również swoich bliskich krewnych, którzy walczyli na frontach I i II wojny światowej.
Tekst: SP2
PODPUŁKOWNIK WOJSKA POLSKIEGO LUDWIK MACIEJOWSKI
Ludwik Maciejowski urodził się 26 listopada 1883 roku w Grybowie.
Przed wojną pracował jako nauczyciel. Przeszedł także szkolenie wojskowe w armii Austro-Węgier i został mianowany podporucznikiem rezerwy. W 1914 roku został powołany do armii. Trafił najpierw do 9, a następnie 20 Pułku Piechoty Austro-Węgier. Walczył on na froncie włoskim. W 1918 wstąpił do Wojska polskiego. W szeregach 1 Pułku Strzelców Podhalańskich brał udział m.in. W wojnie polsko-ukraińskiej oraz polsko-bolszewickiej. W 1924 został awansowany na podpułkownika. Rok później został przeniesiony do 71 Pułku piechoty, a następnie do 45 Pułku Piechoty Strzelców kresowych. W 1931 roku został oddany do rezerwy i osiadł w miejscowości Stepań.
W czasie kampanii wrześniowej dostał się do niewoli sowieckiej. Jest on ofiarą zbrodni katyńskiej. Zginął wiosną 1940 roku w Charkowie.
Pośmiertnie został awansowany na pułkownika. Jego szczątki zostały pochowane na Cmentarzu ofiar totalitaryzmu w Charkowie.
WOJCIECH FYDA
ANDRZEJ MARECKI
STANISŁAW LIPIŃSKI
Wśród grybowskich bohaterów wymienionych na tablicy Pomnika Ofiar Faszyzmu w Parku Miejskim odnajdziemy postać Stanisława Lipińskiego, weterana Legionów Piłsudskiego i wojny polsko-bolszewickiej, a w II wojnie światowej konspiranta, jednego z założycieli placówki podziemia niepodległościowego ZWZ-AK w Grybowie.
Nowosądeczanin, z Grybowem związał się, żeniąc się z Olimpią Czaplińską, córką burmistrza Grybowa Karola Czaplińskiego. Poprzez drugie małżeństwo owdowiałej matki, stał się przybranym bratem Juliana Zubka „Tatara”. Stanisław i Olimpia mieli czworo dzieci: Stefanię, Krystynę, Jadwigę i Stanisława. Przed wojną mieszkali w Nowym Sączu, gdzie Stanisław pracował jako stolarz zatrudniony w Warsztatach Kolejowych PKP, ostatecznie na stanowisku dyspozytora pracy.
JÓZEF OLEKSIEWICZ
Pan Józef Oleksiewicz zmarł 11 kwietnia 2020 roku w wieku 91 lat. Na wieczną wartę odszedł żołnierz Armii Krajowej (pseudonim: „Malina”, „Groźny”, “Tatar”) i prawdopodobnie jeden z ostatnich żyjących członków I Pułku Strzelców Podhalańskich.
Pan Józef urodził się w roku 1929, w Grybowie, w rodzinie, która wychowała wszystkie swoje dzieci w umiłowaniu Ojczyzny i szacunku do stosunkowo nie tak dawno odzyskanej przez Polskę niepodległości. Zatem gdy wybuchła II wojna światowa, starsi bracia niezwłocznie zaangażowali się w walkę z niemieckim okupantem.
Pan Józef był dopiero nastoletnim chłopcem, ale kiedy odkrył przypadkowo, że w stodole rodziców przechowywana jest broń, również i on zaangażował się do pracy konspiracyjnej. Zbyt młody, aby złożyć przysięgę Armii Krajowej, złożył honorowe „przyrzeczenie” i pod pseudonimem „Malina” zaczął pracować jako łącznik oddziału Franciszka Paszka „Kmicica”. W czasie pełnionej służby był dwukrotnie ranny. W roku 1944 jego oddział wszedł w skład I Pułku Strzelców Podhalańskich AK.