Z dniem 19 maja 2016 r. weszły w życie przepisy znowelizowanej ustawy z dnia 25 września 2015 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 poz. 584).
Nowe przepisy wprowadzają szereg ułatwień dla korzystających z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) przedsiębiorców, w tym m.in. usprawniają procedury administracyjne związane z zakładaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej za pośrednictwem CEIDG.
W ewidencji znajdą się informacje o nieaktualnych numerach identyfikacji podatkowej (NIP), co może oznaczać, że przedsiębiorca posługuje się fałszywymi lub fikcyjnymi danymi adresowymi swojej siedziby lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej.
Głównym celem ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz niektórych innych ustaw jest wprowadzenie kilku bardzo istotnych zmian w funkcjonowaniu Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) i procesach rejestracji działalności, procedurach wykreślania przedsiębiorców oraz dokonywania sprostowań wpisów. Najważniejsze zmiany w nowelizacji ustawy to:
- możliwość „rezygnacji” z wpisu w CEIDG (osoba nie podjęła wykonywania działalności gospodarczej),
- rozszerzenie danych kontaktowych,
- zmiany w danych dopisywanych z urzędu,
- uproszczenie procedury sprostowania wpisu,
- automatyczne wykreślenie przedsiębiorcy z CEIDG,
- konieczność posiadania tytułu prawnego do lokalu,
- zmiany w procedurze wpisu.
Oprócz uproszczenia i usprawnienia obsługi przedsiębiorców poprzez CEIDG, wprowadzone zmiany doprecyzują także obowiązujące przepisy w celu jednolitego stosowania prawa i zapewnienia wysokiej jakości danych zawartych w ewidencji przedsiębiorców.
W pierwszej kolejności znowelizowana ustawa wprowadza możliwość rezygnacji z wpisu w CEIDG tym osobom, które, mimo że dokonały wpisu, nie rozpoczęły prowadzenia działalności gospodarczej. W takich przypadkach informacja o „rezygnacji” z zamiaru podjęcia działalności gospodarczej i tym samym dokonania wpisu do CEIDG będzie przekazywana do innych rejestrów połączonych z CEIDG, m.in. ZUS, GUS, urzędów skarbowych. Rozszerzony został także zakres danych kontaktowych przedsiębiorcy, które podlegają wpisowi. Do katalogu dodany został numer telefonu oraz numer faxu przedsiębiorcy oraz dodatkowe informacje dotyczące upadłości i postępowania restrukturyzacyjnego. O ujawnieniu danych kontaktowych zadecyduje przedsiębiorca – czy chce by dane były widoczne, czy też służyły jedynie do kontaktu z administracją. Nowelizacja pozwoli również na ograniczenie liczby postępowań administracyjnych związanych ze sprostowaniami czy wykreśleniami wpisów, dzięki temu, że pracownicy urzędów gmin mogą już samodzielnie poprawiać błędy we wnioskach przedsiębiorców. Wprowadzony został także automatyczny mechanizm wykreślania przedsiębiorcy z CEIDG.
Na mocy nowych przepisów nastąpiło również rozszerzenie katalogu danych i informacji wpisywanych do CEIDG z urzędu. Dane te będą dopisywane oraz modyfikowane przez właściwe organy, bez konieczności składania przez przedsiębiorcę wniosku aktualizacyjnego. Wśród danych wprowadzanych z urzędu znajduje się informacja o numerze identyfikacji podatkowej (NIP) oraz jego ewentualnym unieważnieniu lub uchyleniu – wprowadzana przez Urząd Skarbowy. Jeśli we wpisie przedsiębiorcy w CEIDG pojawi się informacja o uchylonym numerze identyfikacji podatkowej (NIP) oznacza to, że Naczelnik Urzędu Skarbowego właściwy dla tego przedsiębiorcy posiada informacje, że posługiwał się on fałszywymi lub fikcyjnymi danymi adresowymi swojej siedziby lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej.
Istotną zmianą jest również nałożenie na przedsiębiorców obowiązku posiadania tytułu prawnego do nieruchomości, których adresy podlegają wpisowi do CEIDG. Rozwiązanie to zapewni przede wszystkim prawdziwość i rzetelność danych adresowych wpisanych do CEIDG. Mechanizm ten ma ułatwić również walkę z nieuczciwymi przedsiębiorcami podającymi nieprawdziwe dane adresowe, ma służyć likwidacji fikcyjnych działalności gospodarczych, często działających poprzez tzw. „biura wirtualne” lub też takich, w których korespondencja powraca jako nieodebrana, gdyż osoba zakładająca działalność podała nieprawdziwy adres. Tytułu prawnego do nieruchomości nie dołącza się do wniosku o wpis do CEIDG, natomiast trzeba go przedstawić organowi ewidencyjnemu na jego wezwanie w ciągu 7 dni od doręczenia wezwania. Jego niedostarczenie spowoduje wykreślenie przedsiębiorcy z rejestru.
Oprócz informacji o przedsiębiorcach i podmiotach dostępnych w CEIDG, przedsiębiorcy mają możliwość zweryfikowania czy ich kontrahenci są czynnymi podatnikami VAT. Izba Skarbowa w Krakowie informuje, że w ubiegłym roku Ministerstwo Finansów uruchomiło na Portalu Podatkowym usługę „Sprawdzenie statusu podmiotu w VAT”, która poprzez wpisanie w stosowne pole identyfikatora podatkowego NIP, pozwoli sprawdzić status podatnika VAT. Ważnym jest aby zweryfikować kontrahenta przed dokonaniem transakcji i uchronić się przed nieuczciwymi przedsiębiorcami oraz grożącymi konsekwencjami podatkowymi.
Podobną usługę, która oprócz danych o statusie VAT zawiera także informacje o rzetelności czeskiego podatnika, uruchomiło w ostatnim czasie również Ministerstwo Finansów Republiki Czeskiej. Usługa skierowana jest do przedsiębiorców, którzy podejmują współpracę z podmiotami zarejestrowanymi w Czechach. Informacje o statusie „nierzetelnego podatnika VAT”, w języku angielskim, znajdują się na stronie Ministerstwa Finansów Republiki Czeskiej. Informacja o możliwości sprawdzenia statusu podatkowego podmiotu czeskiego zawarta jest również w komunikacie Ministerstwa Finansów.